از ساخت تا استفاده از یک اجاق خورشیدی

نوشته ی Joe Radabaugh ترجمه ی پدارم اصفهانی

اگر علاقه مند به صرفه جویی در مصرف انرژی هستید به شما پیش نهاد می کنیم اول از اجاق های خورشیدی شروع کنید . با بالا رفتن سطح آگاهی مردم نسبت به وظعیت سوخت در جهان هر روز به تعداد علاقه مندان به استفاده ار انرژی خورشیدی افزوده می شود . در طی این چند سال از سوی علاقه مندان به انرژی های خورشیدی طرح های بسیار جالبی داده شده است اما همه ی این طرح ها در یک سطح و راندمان یکسان نیستند حتی بعضی از آنها تنها در ارتفاعات مختص به خودشان کار می کنند . چند دهه ی پیش نسل افرادی که سعی داشتند استفاده از انرژی خورشیدی را در زندگی روز مره وارد کنند در حال نابودی قرار گرفت ، در این دوره از سوی تعداد اندکی از طراحان که به کار خود در زمینه ی انرژی خوزشیدی داده می دادند طرح های بسیار جالبی برای ساخت اجاق های خورشیدی داده شد ، اما به دلیل کمبود بودجه تعداد انگشت شماری از آن ها ساخته شد .

در این روزها تعداد بسیاری از مردم سعی در استفاده از انرژی خورشیدی در زندگی روزمره ی خود دارند ، به نظر ما اولین قدم برای درک این انرژی ، استفاده از اجاق خورشیدی است ، چون این وسیله بسیار کارامد و تجربه ی بسیار خوبی برای کار های بعدی است .

شروع یک سرگرمی جالب :

ما در این مقاله به شما روش ساخت اجاق خورشیدیی که تصویر آن را در بالا مشاهده می کنید را آموزش خواهیم داد ، این اجاق خورشیدی بر خلاف ظاهر ساده اش بسیار کارامد و مقدمه ی بسیار مناسبی برای کار های بعدی شما خواهد بود .

در نگاه اول شاید طراحی این اجاق خورشیدی برای شما بسیار ساده به نظر آید اما همین طرح ساده حاطل تلاش بسیار زیاد طراحش بوده است . برای این که بهتر این اجاق خورشیدی را درک کنید پس از ساخت آن می توانید آن را در آزمایش های مختلف مهک بزنید .

هذینه ی ساخت این اجاق خورشیدی بسیار کم بوده و کارایی بسیار زیادی دارد . هذینه ی ساخت این اجاق خورشیدی کمتر از 10 دلار می باشد .

مواد مورد نیاز برای ساخت اجاق خورشیدی :

اولین قدم برای ساخت اجاق تهیه ی مقوا از یک مرکز خرید می باشد . بخش بعدی کار تهیه ی دو جهبه ی مقوایی است که بتوان آن ها را در یک دیگر جای داد .( به شما توصیه می کنیم از دو جعبه ی مریع شکل استفاده کنید چون در مراحل برش کار شما بسیار راحت تر خواهد شد ) . بهترین جعبه برای استفاده برای جعبه ی درونی جعبه ی با دهانه یی با 120 تا 160 اینچ مربع و عمقی در حدود 9 تا 12 اینچ می باشد . جعبه ی بزرگتر که اطراف جعبه ی کوچکتر را در بر می گیرد باید از هر سمت 2 تا 3 اینچ بزرکتر از جعبه ی درونی باشد .

ساخت :

دستگاه از دو بخش اصلی ساخته شده است ، بخش اول آن بخش بازتاب کننده و بخش دوم آن بخش نگهداری مواد غذایی .

مواد مورد نیاز :

1. مقداری مقوا بسته به اندازه ی اجاق خورشیدی .
2. مقداری ورقه ی فوبل با پهنای 18 اینچ ، این وسیله وظیفه ی بسیار مهمی را بر عهده خواهد داشت و هر چه این فویل قابلیت بازتاب بیشتر داشته باشد بهتر است .
3. یک قطعه شیشه ی نسبتا محکم و با ابهادی کمی بزرگ تر از مهانه ی جعبه ی درونی ، به شما توصیه می کنم از شیشه هایی که دارای خط خوردگی و مات شده گی هستند استفاده نکنید .
4. مقداری رنگ مشکی
5. ( برای جعبه های مربع شکل : ) کش پهن با پهنای حدود 8/3 اینچ
6. ظرف حلبی که اندازه ی جعبه ی درونی باشد و در صورت امکان دیواره ها را تهد فشار قرار ندهد .
7. مقداری پارچه کتان ، حتی می توانید از لباس های کتان کهنه استفاده کنید .
8. مقداری نخ

جعبه ی کوچکتر درونی را در جعبه ی بزرگ تر قرار دهید و ارتفاع آن ها را اندازه کنید ( مانند شکل بالا) و مقداری مقوا را چند لایه کنید و در کف جعبه ی بزرگتر بچسبانید تا کف آن محکم شود و ارتفاع دهانه ها اندازه شود به طوری که دهانه ی جعبه ی درونی 1 اینچ از دهانه ی جعبه ی بزرگتر پایین تر قرار گیرد . اگر باز هم مقوا داشتید فضای خالی بین دیواره های دو جعبه را با آن ها پر کنید تا اجاق شما استهکام خوبی پیدا کند .

 دوتا از زبانه های در جهبه ی بزرگتر را که روبه رو ی هم قرار دارند به طرف داخل و دوتای دیگر را به طرف بیرون تا کنید .

در مرحله ی که فضای بین دو جعبه را با مقوا پر کردید ، ارتفاع مقوا های قرار گرفته در این فضا بیشتر از ارتفاع دهانه ی جعبه ی درونی نشود ، چون بر روی این دهانه شیشه ی قرار خواهد گرفت و پستی و بلندی داشتن این بستر باعث کج قرار گرفتن شیشه می شود .

حالا داخل جعبه ها را با رنگ مشکی کاملا مشکی کنید . به کمک چسب رقیق و مالیدن آن به دیواره های جعبه می توانید داخل جعبه ی کوچک را محکم کنید .

توجه : هنگامی که اجاق را برای اولین بار در مقابل خورشید قرار می دهید ، شروع به دود کردن می کند و حتی بهضی از بخش های چسب دار دستگاه چروک می خورد ، نگران نباشد این اتفاقات معمولی است . بعد از مشاهده این اتفاقات اجاق را از مقابل خورشید بردارید و با دوباره چسب زدن و تعمیر کردن دستگاه را بازسازی کنید و چروک های به وجود آمده را صاف کنید .

محاسبات :

با توجه به الگویی که در تصویر بالا می بینید می توانید بخش های مقوای دستگاه را به راحتی ببرید ، البته توجه داشته باشید در اجاق های مربعی ابعاد این قسمت ها برابر خواهد بود و در اجاق های مستطیلی این بخش ها دو به دو برابر می شوند و زاویه ی 67 درجه ی ان را می توانید به کمک نقاله محاسبه کنید . می توانید مقوا را چهار تاء کرده و با یک برش همه قطعه ها را بریده باشید .

شیشه را بر روی دهانه ی جعبه کوچک قرار دهید و کمی آن را فشا دهید تا اگر مقوا های تا شدی بین دیواره ی جعبه ی داخلی و بیرونی یک ارتفاع نیستند ، پرس شوند و بستر مناسبی برای شیشه ایجاد کنند .

نسب آلمینیوم ها در بخش متمرکز کننده :

لوله ی فویل را در دست گرفته و با انگشت اشاره ی خود به آرامی بر روی سطح لوله به دنبال شروع نوار فویل بگردید ، دقت کنید که در این زمان بر روی لوله ی فویل فشار نیاورید که امکان دارد در همین فشار های کوچک باعث به وجود آمدن حباب هایی در مراحل ساخت شود که از کیفیت اجاق می کاهد .

مقداری از چسب را با کمی آب مخلوط کنید تا به اندازه ی دو تا سه قاشق سوپ خوری چسب رقیق داشته باشید . حالا به کمک پارچه های کتانی یک سمت فویل را به چسب آقشته کنید و حالا با دقت این فویل چسب خورده را بر روی سطحی از مقوا که طبق الگوی بالا برش داده بودید بچسبانید . اگر در هین مراحل کار فویلی هر دو رویش چسبی شد از آن استفاده نکنید و دوباره تکه ی دیگری از فویل را امتحان کنید . پس از این کار لبه هایی از فویل که از اطراف بیرون زده است را تاء کرده تا سطحی کاملا صاف و کشیده و براق داشته باشید .

اتصال بازتاب کننده :

 پس از برش مقوا های اجاق آن ها را کنار هم قرار دهید و بعد پارچه های کتانی که به کمک آن ها چسب را روی فویل ها مالیده بودید را با ابعاد 4 در 18 اینچ ببرید و بعد دوباره آن ها را چسبی کنید و از پشت مقوا ها به فاصله ی میان درزها بچسبانید ( به شکل زیر نگاه کنید ) . پس از خشک شدن پارچه ها مشاهده خواهید کرد که آن ها به صورت فنری در می آید .

برش تکه های کاغذ :

می توانید پارچه های چسبی شده را به حاشیه ی مقوا وصل کنید و بعد آن ها را دو به دو به یک دیگر وصل کنید .

اتمام کار ، راه اندازی:

حلبی سیاه رنگی که در مراحل قبل به آن اشاره کردیم به ما در سرخ کردن غذا ها با روغن کمک بسیار می کند . با بالا بردن قدرت اتصالات می توانید از ظرفی استفاده کنید که فشار را افزایش می دهد ، این باعث می شود غذا در مدت کوتاه تری آماده شود . اگر از ظروفی که دارای دستگیره هستند استفاده کنید می توانید به راحتی غذا ها را جابجا کنید . شیشه ی که قرار بود بر روی دریچه ی جعبه ی کوچکتر قرار گیرد را تمیز نگهدارید و اگر در طول طبخ بر روی آن بخار به وجود آمد آن را تمیز کنید .

قرار دادن اجاق در مقابل خورشید : از چند سنگ استفاده کنید تا اجاق را ثابت نگهدارید . اگر تنها از یک سنگ برای نگهداشتن اجاق استفاده کنید حتی با وزیدن باد بسیار آرام اجاق کج می شود .

مراقبت : در هنگام کار اجاق در اطراف آن باشید و هرگز به خورشید نگاه نکنید . اجاق را پشت به خورشید حمل کنید و وظعیت ارتفاع و سمت خورشید را چک کنید .به کمک درازای دست خود می توانید ارتفاع خورشید را بدون نگاه کردن به آن پیدا کنید . حالا به دقت اجاق را در مقابل درخشش خورشید قرار دهید .

باد: به دلیل شکل دستگاه اگر در هنگام وزش باد مشاهده کردید که وزن سنگ ها برای نگهداشتن اجاق کافی نیست ، با کمک فشار آوردن به کناره های آن می توانید به آن شکلی آیرودینامیک دهید .

روش طبخ :

بخار حاصل از به جوش آمدن غذا ها در صورتی که از دریچه های دستگاه خوارج نشود باعث اختلال در کار آن می شود . در صورتی که بخار حاصل به سرعت از دستگاه خارج شود و ظرفی که در آن غذا طبخ می شود به رنگ مشکی باشد ، زمان طبخ به اندازهی بسیار زیادی کاهش می یابد . توجه داشته باشید که بهتر است از رنگ و چسب بدون مسمومیت در دستگاه استفاده شود که اگر غذایی در آن طبخ شد باعث مسمومیت نشود .

در هنگام طبخ حبوبات و دانه ها به این موضوع توجه داشته باشید که این مواد منبسط می شوند . شما می توانید بر روی بدنه ی دستگاه دریچه ی ایجاد کنید تا اگر غذایی سر ریز شد از آن دریچه خارج شود . اگر غذا شروع به جوشیدن کرد در آن را به آرامی باز کنید تا کمی از فشار موجود در ظرف کاسته شود . اگر پس از طبخ غذا به علت محکم بودن در ظرف نتوانستید در آن را باز کنید ، به آرامی به دریچه ی هوای آن زربه وارد کنید تا با خروج بخار از فشار کاسته شود .

Making the slip-in piece

سعی کنید در هر بار استفاده از اجاق مقدار بیشتری دانه ی جو را با آن طبخ کنید ، ابتدا کمی صبر کنید تا غذا به جوش آید سپس مقداریی دانه ی جو به آن اضافه کنید . شروع به مهک زدن قدرت اجاق کنید هر بار به غذا های مختلف و در اندازه های مختلف در اجاق غذا قرار دهید . ( غذا هایی مانند : جو ، گوجه فرنگی و ...)

لوبیا : به اذای هر 1 پیاله لوبیا 2.5 پیاله آب استفاده کنید . اگر در هین آزمایش زمان پخت به درازا کشید باز هم مقداری آب به آن اضافه کنید . لوبیا چیتی زمان بیشتری برای طبخ نیاز دارد .

جو : اگر قبل از طبخ جو کمی صبر کنید تا آب گرم شود سپس به آن جو را اضافه کنید . از نسبت دو به یک برای میزان آب و جو استفاده کنید . اگر جو را از همان ابتدای کار در آب سرد قرار دهید ، جو طبخ می شود اما زمان درست شدن آن بسیار طولانی تر خواهد شد .

سبزیجات : این مواد در زمانی کوتاهتر نسبت به لوبیا طبخ می شوند و در هنگام طبخ نیازی به آب ندارند . حتی در زمان طبخ این مواد می توانید به آن ها حبوبات و جو اضافه کنید . گوجه بسیار زیبا و با پوستی درخشان طبخ خواهد شد . کدو های زمستانی فقط پوستشان طبخ می شود و درونشان کامل درست نمی شود . دانه ها در ظرفی که قادر به نگهداری بخار در خودش باشد بهتر درست می شوند .

نان : نان در ظرف مشکی بهتر درست می شود . خمیر را آماده کنید و کمی سطح آن را چرب کنید ، حالا آن را در اجاق قرار دهید . نان کمی پف خواهد کرد و شاید کمی سخت از ظرف خوارج شود ، با کمی ضربه زدن به آن می توانید آن را از ظرفش خوارج کنید .

پیتزا و کلوچه : این مواد بسیار سریع آماده می شوند .

دیگر مواد : دارچین ، ماکارانی ، کیک ، دانه های انواع مواد ، نان ، کلوچه و هر چیزی که فکرش را می کنید امتحان کنید .

زمانی که غذا طبخ شد می توانید شیشه ی که در مراحل ساخت آن را تهیه کرده بودیم را بر روی اجاق قرار دهید تا غذا برای مدتی گرم باقی بماند .